آنفولانزا تا چند روز در بدن می‌ماند؟

طبق داده‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده (CDC)، دوره‌ی نهفتگی ویروس آنفولانزا در انسان معمولا ۱ تا ۴ روز است و فرد از حدود یک روز قبل از شروع علائم تا حدود ۵ تا ۷ روز پس از بروز بیماری می‌تواند ویروس را منتقل کند (منبع).

آنفولانزا چیست و چگونه وارد بدن می‌شود؟

آنفولانزا یا فلو (Influenza) یک بیماری واگیردار تنفسی است که توسط ویروس‌های آنفولانزا ایجاد می‌شود و می‌تواند دستگاه تنفسی فوقانی و در برخی موارد ریه‌ها را تحت تاثیر قرار دهد.

ویروس آنفولانزا عمدتاً از طریق قطرات تنفسی آلوده که هنگام سرفه، عطسه یا صحبت کردن منتشر می‌شوند، وارد بدن افراد سالم می‌شود.

علاوه بر این، تماس با سطوح آلوده و سپس لمس صورت، بینی یا دهان نیز می‌تواند باعث انتقال ویروس شود. پس از ورود ویروس به بدن، آن به سلول‌های پوشش مخاط بینی و گلو می‌چسبد و تکثیر می‌یابد.

این تکثیر منجر به فعال شدن سیستم ایمنی بدن، التهاب و بروز علائمی مانند تب، سرفه، آبریزش بینی، گلودرد و خستگی می‌شود.

تحقیقات نشان می‌دهد که دوره‌ی نهفتگی آنفولانزا معمولاً بین ۱ تا ۴ روز است و فرد حتی قبل از ظهور علائم می‌تواند ناقل ویروس باشد، بنابراین رعایت نکات بهداشتی و واکسیناسیون سالانه اهمیت زیادی در کنترل شیوع بیماری دارد (منبع).

 آنفولانزا چند روز در بدن می‌ماند؟

مطالعات معتبر نشان می‌دهند که ویروس آنفولانزا برای مدت مشخصی در بدن فرد آلوده فعال و قابل انتقال باقی می‌ماند، اگرچه این مدت می‌تواند براساس سن، وضعیت ایمنی و شدت بیماری متفاوت باشد.

به طور معمول، افراد یک روز قبل از شروع علائم تا حدود ۵ تا ۷ روز پس از بروز بیماری ویروس را در بدن خود دارند و می‌توانند آن را به دیگران منتقل کنند، با بیشترین مقدار انتقال در ۳ تا ۴ روز اول بیماری.

در برخی موارد، به‌ویژه در کودکان و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، زمان انتقال ویروس ممکن است طولانی‌تر شود و تا ۱۰ روز یا بیشتر ادامه یابد.

مطالعه‌های ژنتیکی نیز نشان داده‌اند که در بیماران جدی یا بستری ممکن است آران‌ای (RNA) ویروسی تا بیش از یک هفته پس از علائم قابل‌تشخیص باشد، اگرچه مقدار ویروس و توان سرایت با گذشت زمان کاهش می‌یابد (منبع).

مطالب مرتبط: چه دارویی برای آنفولانزا خوبه؟ راهنمای کامل + نام داروها

 چه زمانی فرد هنوز ناقل است؟

مبتلا به آنفولانزا نه فقط زمانی که علائم را احساس می‌کند، بلکه حتی قبل از ظاهر شدن علائم نیز می‌تواند ناقل ویروس باشد.

ویروس آنفولانزا معمولاً حدود یک روز قبل از شروع علائم در بدن فرد وجود دارد و از همان زمان قادر به انتقال به دیگران است، بنابراین ممکن است فرد بدون اینکه بداند آلوده باشد، ویروس را پخش کند.

پس از شروع بیماری، بیشترین میزان سرایت ویروس به دیگران در ۳ تا ۴ روز اول بیماری اتفاق می‌افتد، اما امکان انتقال همچنان ادامه دارد و بسیاری از افراد تا حدود ۵ تا ۷ روز پس از شکل‌گیری علائم هنوز می‌توانند ویروس را به دیگران انتقال دهند.

در کودکان و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، این دوره ممکن است طولانی‌تر از ۷ روز باشد، زیرا بار ویروسی در بدن آن‌ها برای مدت بیشتری باقی می‌ماند.

در نتیجه، حتی پس از بهبودی نسبی علائم هم ممکن است فرد هنوز در سطحی ناقل باشد، به‌خصوص اگر تب یا علائم تنفسی ادامه داشته باشد.

تفاوت در بزرگسالان و کودکان

آنفولانزا می‌تواند افراد در هر سنی را مبتلا کند، اما شدت بیماری، مدت زمان انتقال ویروس و علائم بالینی ممکن است بین بزرگسالان و کودکان متفاوت باشد. شناخت این تفاوت‌ها اهمیت زیادی در تشخیص سریع، پیشگیری از انتقال و مدیریت بیماری دارد.

مدت زمان سرایت ویروس

در بزرگسالان، ویروس آنفولانزا معمولاً یک روز قبل از شروع علائم تا ۵ تا ۷ روز پس از آن قابل انتقال است. اما در کودکان، به دلیل سیستم ایمنی ضعیف‌تر و بار ویروسی بالاتر، دوره‌ی سرایت ممکن است طولانی‌تر باشد و در برخی موارد تا ۱۰ روز یا بیشتر ادامه یابد.

شدت و نوع علائم

• بزرگسالان: علائم معمولاً شامل تب، سرفه، خستگی و دردهای عضلانی است و در بیشتر موارد خودبه‌خود در عرض چند روز بهبود می‌یابد.
• کودکان: علاوه بر علائم رایج، کودکان ممکن است استفراغ، اسهال و تحریک‌پذیری بیشتر داشته باشند و احتمال بروز عوارض جدی مانند پنومونی یا عفونت گوش میانی در آن‌ها بیشتر است
  

پاسخ ایمنی و واکسیناسیون

بزرگسالان معمولاً به دلیل تماس‌های قبلی با ویروس‌های آنفولانزا یا واکسیناسیون‌های گذشته، پاسخ ایمنی نسبتا سریع‌تری دارند.

کودکان، به خصوص کودکان زیر ۵ سال، هنوز تجربه‌ی قبلی و ایمنی ایجاد شده ندارند، بنابراین احتمال ابتلا و شدت بیماری در آن‌ها بالاتر است. واکسیناسیون سالانه به کودکان کمک می‌کند تا خطر ابتلا و انتقال ویروس کاهش یابد.

مطالب مرتبط: علائم آنفولانزا جدید در بزرگسالان و کودکان چیست؟ دوره درمان چند روز است؟

چه عواملی باعث طولانی شدن بیماری می‌شود؟

بسیاری از افراد تصور می‌کنند بیماری آنفولانزا همیشه در مدت‌زمان مشخصی (مثلاً ۵‑۷ روز) طول می‌کشد، اما در واقع چند عامل مهم می‌توانند مدت‌زمان بیماری، انتقال ویروس و حتی خطر بروز عوارض را افزایش دهند.

شناخت این عوامل به پیش‌بینی بهتر روند بهبودی، مراقبت مناسب و کاهش انتقال به دیگران کمک می‌کند. در ادامه عوامل اصلی همراه با توضیحات و داده‌های معتبر از سایت‌های انگلیسی معتبر آورده شده است:

سن و وضعیت ایمنی فرد

افرادی که در گروه‌های سنی آسیب‌پذیر مانند کودکان بسیار کوچک، سالمندان بالای ۶۵ سال و کسانی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، معمولاً دوره‌ی بیماری طولانی‌تر و عوارض بیشتری را تجربه می‌کنند.

مطالعات نشان می‌دهند که وجود بیماری‌های مزمن یا ضعف ایمنی باعث افزایش طول مدت بستری و شدت بیماری می‌شود. این موضوع در تحلیل داده‌های بیماران مبتلا به آنفولانزا تأیید شده است (منبع).

بیماری‌های زمینه‌ای و وضعیت سلامت عمومی

وجود بیماری‌های مزمن مانند دیابت، بیماری‌های ریوی، بیماری‌های قلبی و کلیوی می‌تواند روند بهبودی را کند کند و منجر به طولانی‌تر شدن دوره فعال بودن ویروس در بدن شود.

همچنین، مطالعات نشان می‌دهند که افرادی با چند بیماری زمینه‌ای هم‌زمان بیشتر در معرض بهبودی دیرتر و مشکلات جدی‌تر هستند (منبع).

چاقی

تحقیقات نشان می‌دهند که چاقی می‌تواند مدت زمان ریزش ویروس آنفولانزا نوع ای (A) را در بدن افزایش دهد؛ این موضوع احتمال انتقال ویروس را بیشتر می‌کند و ممکن است باعث شود فرد بیش از دیگران علائم بیماری را داشته باشد یا ناقل باشد (منبع).

تاخیر در شروع درمان ضدویروسی

مطالعه‌های علمی نشان داده‌اند که شروع دیرهنگام درمان ضدویروسی (مانند اوسلتامیویر) پس از بروز علائم می‌تواند باعث طولانی‌تر شدن دوره فعال بودن ویروس (viral shedding) شود، به‌ویژه وقتی این درمان دیرتر از ۲ روز پس از شروع بیماری آغاز شود (منبع).

عفونت‌های همراه و شدت علائم

اگر علائم تنفسی یا عفونت‌های ثانویه (مانند عفونت ریه یا پنومونی) ادامه داشته باشند یا شدت بیشتری پیدا کنند، این امر می‌تواند مدت زمان کامل بهبودی را افزایش دهد و فرد را برای مدت طولانی‌تری در وضعیت ناقل یا بیمار نگه دارد (منبع).

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در بسیاری از موارد، آنفولانزا به طور خودبه‌خود و با مراقبت‌های خانگی بهبود می‌یابد، اما برخی شرایط نیازمند مراجعه فوری به پزشک هستند تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود.

بهتر است در صورت مشاهده تب بالا که بیش از سه روز ادامه دارد، تنگی نفس، درد قفسه سینه، سرگیجه شدید یا گیجی، استفراغ مکرر یا نشانه‌های کم‌آبی بدن سریعاً به پزشک مراجعه کنید.

همچنین، افرادی که در گروه‌های پرخطر مانند کودکان زیر ۵ سال، سالمندان بالای ۶۵ سال، زنان باردار و افراد با بیماری‌های مزمن قلبی، ریوی یا سیستم ایمنی ضعیف هستند، حتی با علائم خفیف نیز باید تحت نظر پزشک قرار گیرند.

مراجعه به پزشک می‌تواند به تشخیص دقیق، شروع به موقع داروهای ضدویروسی و پیشگیری از عوارض جدی کمک کند (منبع).

چگونه دوره بیماری را کوتاه‌تر کنیم؟

آنفولانزا معمولاً چند روز تا یک هفته طول می‌کشد، اما اقدامات مراقبتی و درمانی مناسب می‌توانند طول دوره بیماری را کاهش دهند و شدت علائم را کمتر کنند. رعایت نکات زیر به بهبود سریع‌تر و کاهش خطر انتقال ویروس به دیگران کمک می‌کند.

• استراحت کافی: خواب و استراحت مناسب باعث تقویت سیستم ایمنی و مقابله بهتر با ویروس می‌شود.
• مصرف مایعات فراوان: آب، سوپ، چای و نوشیدنی‌های گرم به جلوگیری از کم‌آبی بدن و کاهش تب کمک می‌کنند.
• داروهای ضدویروسی (در صورت نیاز): داروهایی مانند اوسلتامیویر (Oseltamivir) اگر در ۴۸ ساعت اول شروع بیماری مصرف شوند، می‌توانند مدت زمان بیماری و شدت علائم را کاهش دهند.
• مدیریت تب و درد: مصرف داروهای مجاز مانند استامینوفن یا ایبوپروفن می‌تواند علائم تب و درد عضلانی را کاهش دهد.
• رعایت بهداشت فردی: شستن دست‌ها و استفاده از ماسک، به ویژه در حضور دیگران، از انتقال ویروس جلوگیری می‌کند و به کاهش انتشار کمک می‌کند.
• تقویت سیستم ایمنی: تغذیه مناسب، مصرف میوه و سبزیجات، و اجتناب از استرس می‌تواند روند بهبود را تسریع کند.
• پیگیری علائم: اگر علائم طولانی شد یا شدت پیدا کرد، مراجعه به پزشک برای بررسی عوارض احتمالی ضروری است.

آیا ویروس آنفولانزا بعد از بهبود در بدن می‌ماند؟

پس از بهبود علائم آنفولانزا، اکثر افراد ویروس فعال را از بدن خود دفع کرده‌اند و دیگر ناقل محسوب نمی‌شوند.

ویروس آنفولانزا معمولاً حدود ۵ تا ۷ روز پس از شروع علائم در بدن فعال است و پس از این مدت، حتی اگر علائم خفیف همچنان ادامه داشته باشند، احتمال انتقال ویروس به دیگران بسیار کاهش می‌یابد.

با این حال، در کودکان، سالمندان و افراد با سیستم ایمنی ضعیف ممکن است ویروس برای مدت بیشتری در بدن باقی بماند و قابلیت انتقال کمی داشته باشد، اما به طور کلی پس از بهبود کامل، بدن ویروس فعال را دفع کرده و فرد ایمن‌تر است.

رعایت نکات بهداشتی تا پایان کامل بهبودی توصیه می‌شود تا هرگونه خطر انتقال باقی مانده به حداقل برسد.

سخن آخر

آنفولانزا یک بیماری واگیردار فصلی است که می‌تواند در افراد مختلف مدت زمان، شدت و علائم متفاوتی داشته باشد.

شناخت دوره بیماری، زمان ناقل بودن، تفاوت‌ها بین بزرگسالان و کودکان، عوامل طولانی شدن بیماری و نکات مراقبتی می‌تواند به پیشگیری از انتقال ویروس و بهبود سریع‌تر کمک کند.

با رعایت بهداشت فردی، استراحت کافی، مصرف مایعات، تغذیه مناسب و در صورت لزوم استفاده از داروهای ضدویروسی می‌توان دوره بیماری را کوتاه‌تر و شدت علائم را کاهش داد.

همچنین، مراجعه به پزشک در زمان مناسب و توجه ویژه به گروه‌های پرخطر از بروز عوارض جدی جلوگیری می‌کند و سلامت فرد و اطرافیان را حفظ می‌نماید.

در نهایت، پیشگیری از آنفولانزا، به ویژه از طریق واکسن سالانه و مراقبت‌های بهداشتی، بهترین راه برای کاهش شیوع و عوارض آن است.